تروما؛ زخمی که دیده نمی‌شود اما احساس می‌شود!

پس از تجربه‌ی یک رویداد آسیب‌زا، فرد ممکن است دچار واکنش‌های فوری و ناگهانی شود که می‌توانند به‌مرور زمان کاهش یابند یا به مشکلات روانی بلندمدت تبدیل شوند. این واکنش‌ها شامل طیف گسترده‌ای از احساسات و تغییرات رفتاری هستند.

• واکنش‌های فوری پس از تجربه‌ی تروما
  این واکنش‌ها بلافاصله پس از وقوع رویداد آسیب‌زا رخ می‌دهند و معمولاً به‌عنوان بخشی از پاسخ طبیعی بدن به استرس شناخته می‌شوند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

  • شوک و انکار: بسیاری از افراد پس از یک حادثه‌ی آسیب‌زا، احساس بی‌حسی عاطفی یا عدم باور به آنچه رخ داده است را تجربه می‌کنند. این یک مکانیزم دفاعی ذهن برای جلوگیری از غرق شدن در استرس شدید است.

  • اضطراب شدید و وحشت: فرد ممکن است به‌شدت دچار نگرانی، بی‌قراری و حتی حملات پانیک شود. این واکنش معمولاً با علائم جسمی مانند تپش قلب، تعریق زیاد و سرگیجه همراه است.

  • افزایش تحریک‌پذیری و خشم: برخی از افراد پس از یک تجربه‌ی آسیب‌زا، دچار تحریک‌پذیری بالا، پرخاشگری و عصبانیت ناگهانی می‌شوند.

  • احساس گناه و سرزنش خود: در بسیاری از موارد، فرد ممکن است خود را به‌دلیل وقوع حادثه مقصر بداند، حتی اگر هیچ تقصیری نداشته باشد.

  • کابوس و فلش‌بک: بازگشت ناگهانی خاطرات حادثه در ذهن، به‌صورت کابوس‌های شبانه یا فلش‌بک‌های روزانه، یکی از نشانه‌های رایج استرس پس از سانحه (PTSD) است.

• واکنش‌های بلندمدت ناشی از تروما
  برخی از افراد، حتی پس از گذشت ماه‌ها یا سال‌ها از رویداد آسیب‌زا، همچنان نشانه‌هایی از تروما را تجربه می‌کنند که می‌تواند بر کیفیت زندگی آن‌ها تأثیر بگذارد. این نشانه‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

  • افسردگی و بی‌حالی: فرد ممکن است دچار احساس ناامیدی، خستگی مداوم، کاهش علاقه به فعالیت‌های روزمره و حتی افکار خودکشی شود.

  • اختلال اضطراب و استرس پس از سانحه (PTSD): افرادی که تروما را تجربه کرده‌اند، ممکن است همچنان دچار اضطراب شدید، کابوس‌های مکرر و اجتناب از موقعیت‌های مرتبط با حادثه شوند.

  • مشکلات تمرکز و حافظه: تروما می‌تواند بر عملکرد ذهنی فرد تأثیر بگذارد و باعث فراموشی، عدم تمرکز و کاهش توانایی تصمیم‌گیری شود.

  • اجتناب از موقعیت‌های مرتبط با حادثه: فرد ممکن است ناخودآگاه از مکان‌ها، افراد یا شرایطی که او را به یاد حادثه‌ی آسیب‌زا می‌اندازند، دوری کند.

  • مشکلات ارتباطی و اجتماعی: افرادی که دچار تروما شده‌اند، ممکن است به‌دلیل احساس بی‌اعتمادی به دیگران یا ترس از آسیب دوباره، روابط اجتماعی خود را محدود کنند.