مطالعه شب امتحان؛ چرا نباید شب امتحان درس بخوانیم؟
- اثرات منفی مطالعه شب امتحان
- تاثیرات بلندمدت عادت به مطالعه شب امتحان
- روشهای جایگزین برای مطالعه مؤثر
- نقش خواب در یادگیری و عملکرد ذهنی
- روشهای مطالعه شب امتحان
- 1. استفاده از تکنیک مرور سریع (Speed Review)
- 2. تکنیک فلاشکارتها (Flashcards)
- 3. روش یادآوری بدون نگاه به مطالب (Active Recall)
- ۴. تکنیک تندخوانی (Speed reading)
- ۵. تکنیک پومودورو (Pomodoro Technique)
- ۶. خلاصهنویسی (Summarizing)
- ۷. تمرکز بر نقاط ضعف (Focus on Weak Areas)
- ۸. روش مطالعه گروهی (Study Group)
- نتیجهگیری
اثرات منفی مطالعه شب امتحان
مطالعه در شب امتحان یکی از عادات رایج میان دانشآموزان و دانشجویان است که میتواند اثرات منفی جدی بر عملکرد ذهنی و جسمی آنها داشته باشد.
کاهش تمرکز و کارایی ذهنی
مطالعه در طول شب، بدون استراحت کافی، به شدت میتواند بر تمرکز و کارایی ذهنی تأثیر بگذارد. زمانی که مغز به صورت مداوم و بدون استراحت کار میکند، توانایی پردازش اطلاعات جدید کاهش مییابد. این مسئله به خصوص در امتحانات که نیاز به یادآوری سریع و دقیق اطلاعات دارد، میتواند نتایج مخربی داشته باشد. کاهش تمرکز، یادگیری و به خاطر سپاری مطالب را دشوارتر میکند، و در نتیجه فرد ممکن است نتواند از زمان مطالعه خود به طور مؤثر بهرهبرداری کند.
افزایش استرس و اضطراب امتحانی
یکی دیگر از پیامدهای منفی مطالعه شب امتحان، افزایش سطح استرس و اضطراب است. زمانی که حجم زیادی از مطالب در مدت زمان کوتاهی مطالعه میشود، فشار روانی زیادی بر فرد وارد میشود. این استرس میتواند به صورت اضطراب امتحانی نمود پیدا کند، که باعث میشود فرد در جلسه امتحان احساس بیقراری کرده و نتواند بهترین عملکرد خود را نشان دهد. علاوه بر این، استرس مداوم میتواند باعث بروز مشکلات جسمی مانند سردرد، مشکلات گوارشی، و حتی ضعف سیستم ایمنی شود.
کاهش کیفیت خواب و پیامدهای آن
خواب نقش اساسی در تثبیت اطلاعات و بهبود عملکرد ذهنی دارد. مطالعه در شبهای منتهی به امتحان معمولاً منجر به کاهش ساعات خواب و کاهش کیفیت آن میشود. کمبود خواب باعث اختلال در عملکرد شناختی، کاهش حافظه و حتی تغییرات منفی در خلق و خو میشود. افرادی که شب قبل از امتحان به اندازه کافی نخوابیدهاند، معمولاً دچار خستگی ذهنی و بدنی هستند، که این امر میتواند توانایی آنها در به خاطر سپاری و بازخوانی اطلاعات در جلسه امتحان را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
در مجموع، مطالعه شب امتحان نه تنها کمکی به یادگیری بهتر نمیکند، بلکه با ایجاد اختلالات ذهنی و جسمی، به طور کلی عملکرد فرد را در امتحانات تضعیف میکند. برای بهینهسازی یادگیری و افزایش کارایی، لازم است که به روشهای موثرتر و سالمتری برای مطالعه رو بیاوریم.
تاثیرات بلندمدت عادت به مطالعه شب امتحان
عادت به مطالعه شب امتحان، در طولانیمدت میتواند تأثیرات منفی جدی و پایداری بر تواناییهای یادگیری و زندگی فرد داشته باشد. در این بخش، به تفصیل به این تأثیرات میپردازیم:
کاهش حافظه بلندمدت و توانایی یادگیری
مطالعه شب امتحان به علت فشار زمانی و عدم تکرار منظم مطالب، معمولاً به جای حافظه بلندمدت، حافظه کوتاهمدت را فعال میکند. این نوع مطالعه، اطلاعات را برای مدت کوتاهی در ذهن نگه میدارد، اما به سرعت فراموش میشود. در نتیجه، فرد نمیتواند مطالب را به طور عمیق یاد بگیرد و در آینده از آنها استفاده کند. کاهش کیفیت یادگیری به این معناست که فرد ممکن است مجبور شود مطالب را بارها و بارها بخواند، که این خود باعث کاهش بازدهی مطالعه میشود.
ایجاد عادات ناسالم در سبک زندگی
مطالعه شب امتحان اغلب با بیخوابی، تغذیه نامناسب و کاهش فعالیت بدنی همراه است. این رفتارها میتوانند به عادات ناسالم در سبک زندگی منجر شوند. بیخوابی مداوم میتواند به مشکلات خواب مزمن منجر شود، که خود باعث کاهش انرژی، افزایش استرس و حتی مشکلات سلامتی میشود. همچنین، عدم توجه به تغذیه مناسب و کمتحرکی، خطراتی مانند چاقی، دیابت و بیماریهای قلبی را افزایش میدهد. در بلندمدت، این عادات ناسالم میتوانند کیفیت زندگی را به شدت تحت تأثیر قرار دهند.
افت تحصیلی و کاهش انگیزه
عادت به مطالعه شب امتحان میتواند منجر به افت تحصیلی شود. وقتی فرد به جای برنامهریزی منظم، تنها به شبهای قبل از امتحان برای مطالعه تکیه میکند، احتمالاً نمرات پایینتری دریافت میکند. این تجربههای منفی میتوانند باعث کاهش انگیزه برای یادگیری شوند. وقتی که فرد به مرور زمان احساس میکند نمیتواند به اهداف تحصیلی خود برسد، انگیزه خود را از دست میدهد و ممکن است به کلی از تحصیل و یادگیری ناامید شود.
در مجموع، عادت به مطالعه شب امتحان میتواند به صورت پنهان، تأثیرات منفی عمیقی بر حافظه، سبک زندگی و انگیزه تحصیلی فرد بگذارد. برای جلوگیری از این اثرات، تغییر روشهای مطالعه و برنامهریزی بهتر، ضروری است.
روشهای جایگزین برای مطالعه مؤثر
برای اینکه از مزایای مطالعه شب امتحان جلوگیری کنیم و یادگیری مؤثر و سالمتری داشته باشیم، باید از روشهای بهتری استفاده کنیم. در این بخش، به معرفی روشهای جایگزینی پرداخته میشود که میتوانند به بهبود مطالعه و افزایش کارایی کمک کنند:
برنامهریزی منظم و تقسیم زمان مطالعه
یکی از اصلیترین اصول برای مطالعه مؤثر، داشتن یک برنامهریزی دقیق و منظم است. برنامهریزی به شما این امکان را میدهد که مطالعات خود را در طول زمان تقسیم کنید تا هیچگاه مجبور نباشید همه مطالب را در یک شب فشرده کنید.
- تعیین اهداف کوتاهمدت و بلندمدت: تعیین اهداف مشخص و قابل دستیابی برای هر جلسه مطالعه، به شما کمک میکند که تمرکز بیشتری داشته باشید و از پراکندگی جلوگیری کنید.
- تقسیم زمان به بخشهای کوتاهتر: به جای مطالعه طولانی و خستهکننده، زمانهای مطالعه خود را به بخشهای ۳۰ تا ۴۵ دقیقهای تقسیم کنید. این روش به شما کمک میکند که تمرکز بیشتری داشته باشید و از خستگی ذهنی جلوگیری کنید.
- استفاده از تکنیک پومودورو: در این روش، شما به مدت ۲۵ دقیقه به طور متمرکز مطالعه میکنید و سپس ۵ دقیقه استراحت میکنید. این چرخه را برای ۴ جلسه تکرار کنید و سپس یک استراحت طولانیتر (۱۵ تا ۳۰ دقیقه) بگیرید. این تکنیک به افزایش بهرهوری و کاهش خستگی کمک میکند.
استفاده از تکنیکهای مرور فعال و تکرار
یکی از مهمترین تکنیکها برای یادگیری مؤثر، مرور فعال است. این تکنیک به جای خواندن مجدد مطالب، بر استفاده از حافظه فعال و بازخوانی اطلاعات تمرکز دارد.
- روش فلاشکارتها: استفاده از فلاشکارتها برای مرور مفاهیم و اصطلاحات میتواند به شما کمک کند تا مطالب را در حافظه بلندمدت خود ذخیره کنید. هر بار که فلاشکارتها را مرور میکنید، اطلاعات به طور فعال در ذهن شما پردازش میشود.
- روش یادآوری بدون نگاه به منابع: به جای اینکه فقط به مطالعه ادامه دهید، سعی کنید پس از هر بخش مطالعه، بدون نگاه به منابع، اطلاعاتی که یاد گرفتهاید را به خاطر بیاورید. این روش به تقویت حافظه کمک میکند و باعث میشود که مطالب بهتر در ذهن شما تثبیت شوند.
- استفاده از تکنیکهای یادگیری توزیعشده: به جای یک مطالعه طولانیمدت و یکجا، مطالب را در طول زمانهای مختلف مرور کنید. این تکنیک باعث تثبیت بهتر اطلاعات در حافظه بلندمدت میشود.
تخصیص زمان به استراحت و فعالیتهای تفریحی
یکی از اشتباهات رایج در مطالعه شب امتحان این است که بسیاری از افراد وقت خود را فقط به مطالعه اختصاص میدهند و استراحت و تفریح را نادیده میگیرند. اما استراحت و فعالیتهای تفریحی نقشی حیاتی در حفظ انرژی و بهبود عملکرد ذهنی دارند.
- اهمیت استراحتهای کوتاه: استراحتهای کوتاه در طول مطالعه به مغز کمک میکنند تا پردازش اطلاعات را انجام دهد و انرژی خود را بازیابی کند. این استراحتها باعث افزایش تمرکز و کارایی میشوند.
- فعالیتهای تفریحی و اجتماعی: گاهی اوقات، فعالیتهای ورزشی یا ملاقات با دوستان میتوانند به شما کمک کنند تا ذهن خود را از استرسهای مطالعاتی خالی کنید و انرژی تازهای برای ادامه مطالعه پیدا کنید.
- تعادل بین مطالعه و استراحت: توجه به این نکته ضروری است که صرف زمان مناسب برای استراحت و تفریح میتواند به شما کمک کند تا به جای احساس خستگی و اضطراب، با انرژی و تمرکز بیشتری به مطالعه ادامه دهید.
در مجموع، استفاده از این روشهای جایگزین برای مطالعه میتواند به شما کمک کند تا از مزایای مطالعه مؤثر و بدون استرس بهرهمند شوید. این روشها باعث میشوند که شما نه تنها در امتحانات موفق شوید، بلکه به یادگیری عمیقتر و پایدارتری دست یابید.
نقش خواب در یادگیری و عملکرد ذهنی
خواب بخش بسیار مهمی از فرآیند یادگیری و بهبود عملکرد ذهنی است. در این بخش به طور کامل به تأثیرات خواب بر یادگیری و عملکرد مغز پرداخته میشود و توضیح داده میشود که چرا خواب کافی و کیفیت آن برای مطالعه مؤثر و موفقیت تحصیلی ضروری است.
تاثیر خواب کافی بر تثبیت اطلاعات
خواب کافی به تثبیت اطلاعات در حافظه کمک میکند. زمانی که شما مطلبی را مطالعه میکنید یا یاد میگیرید، اطلاعات ابتدا در حافظه کوتاهمدت ذخیره میشوند. در طول خواب، به ویژه در مرحله خواب عمیق، مغز این اطلاعات را پردازش و به حافظه بلندمدت منتقل میکند. این فرایند باعث میشود که مطالب آموختهشده، در ذهن شما پایدارتر باقی بمانند و بتوانید آنها را در مواقع نیاز به راحتی به یاد بیاورید.
تحقیقات نشان داده است که افرادی که خواب کافی دارند، نسبت به افرادی که دچار کمخوابی هستند، بهتر میتوانند اطلاعات را یادآوری کنند. به عبارت دیگر، خواب نه تنها برای استراحت ضروری است، بلکه برای بهبود و تقویت حافظه نیز ضروری است.
اهمیت خواب عمیق در پردازش مطالب آموختهشده
خواب عمیق یکی از مراحل خواب است که در آن مغز بیشترین پردازش و بازسازی اطلاعات را انجام میدهد. در این مرحله، مغز به ترتیب اطلاعاتی که در طول روز به آن پرداخته شده، پردازش میکند و آنها را دستهبندی کرده و در حافظه بلندمدت ذخیره میکند. بدون خواب عمیق، این فرایند دچار اختلال میشود و اطلاعات به درستی در حافظه ذخیره نمیشود.
یکی از نکات جالب در مورد خواب عمیق این است که در این مرحله، نه تنها مغز مطالب را ذخیره میکند، بلکه شبکههای عصبی جدیدی برای یادگیری بهتر اطلاعات ایجاد میکند. این فرایند باعث میشود که مغز ظرفیت بیشتری برای یادگیری مطالب جدید داشته باشد و بتواند ارتباطات بین اطلاعات مختلف را بهتر برقرار کند.
نکات کلیدی برای بهبود کیفیت خواب
برای اینکه خواب شما به بهترین شکل به یادگیری و بهبود عملکرد ذهنی کمک کند، باید کیفیت خواب خود را بهبود دهید. در اینجا چند نکته کلیدی برای داشتن خواب بهتر آورده شده است:
تنظیم ساعت خواب منظم: سعی کنید هر شب در ساعت مشخصی به رختخواب بروید و هر روز در ساعت مشخصی بیدار شوید. این کار به تنظیم ساعت بیولوژیکی بدن شما کمک میکند و باعث میشود که خواب شما عمیقتر و بازسازیشدهتر باشد.
محدود کردن مصرف کافئین و مواد محرک: مصرف کافئین، چای و قهوه، به ویژه در ساعات نزدیک به خواب، میتواند کیفیت خواب شما را مختل کند. برای داشتن خواب بهتر، از مصرف این مواد چند ساعت قبل از خواب خودداری کنید.
ایجاد محیط خواب مناسب: برای خواب راحتتر، محیط اتاق خواب باید آرام و تاریک باشد. استفاده از پردههای ضخیم برای جلوگیری از نور و دمای مناسب اتاق میتواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
اجتناب از استفاده از دستگاههای الکترونیکی قبل از خواب: نور آبی حاصل از تلفنهای همراه، تبلتها و رایانهها میتواند تولید ملاتونین (هورمون خواب) را مختل کند. بهتر است حداقل یک ساعت قبل از خواب از این دستگاهها دوری کنید.
ورزش منظم: ورزش به طور کلی کیفیت خواب را بهبود میبخشد، اما باید توجه داشته باشید که ورزش شدید باید حداقل ۲ تا ۳ ساعت قبل از خواب انجام شود تا تأثیر منفی بر خواب نداشته باشد.
در نتیجه، خواب نه تنها برای استراحت، بلکه برای یادگیری مؤثر و حفظ اطلاعات ضروری است. با بهبود کیفیت خواب خود، میتوانید حافظه، تمرکز و عملکرد مغزی خود را تقویت کرده و نتایج بهتری در مطالعات و امتحانات بدست آورید.
روشهای مطالعه شب امتحان
اگرچه توصیه میشود که مطالعه در شب امتحان اجتناب شود، گاهی اوقات به دلایل مختلف، ممکن است فرد مجبور شود شب قبل از امتحان مطالعه کند. در این مواقع، باید از روشهایی استفاده کرد که مطالعه را بهینه و مؤثرتر کنند. در اینجا چند روش برای مطالعه شب امتحان آورده شده که میتواند به شما کمک کند:
1. استفاده از تکنیک مرور سریع (Speed Review)
یکی از روشهای مؤثر برای مطالعه شب امتحان، مرور سریع مطالب است. این تکنیک بیشتر به بازخوانی نکات اصلی، فرمولها، و نکات کلیدی اختصاص دارد که در طول دوره مطالعه به آن پرداخته شده است. هدف از مرور سریع، مرور سریع مطالب به صورت گذرا و تمرکز بر نکات اساسی است که در امتحان احتمالاً مورد سؤال قرار میگیرند.
- چگونه عمل کنیم: مطالب را به طور سریع مرور کنید و فقط بر روی نکات مهم و خلاصهها تمرکز کنید. از خواندن جزئیات غیرضروری یا حفظ نکات جزئی خودداری کنید.
- مزایا: این روش به شما کمک میکند که اطلاعات کلیدی را به سرعت در ذهن خود مرور کرده و احتمال فراموشی مطالب را کاهش دهید.
2. تکنیک فلاشکارتها (Flashcards)
استفاده از فلاشکارتها یکی از روشهای مؤثر برای یادآوری و مرور سریع اطلاعات است. این روش به خصوص در شب امتحان زمانی که وقت کمی برای مطالعه دارید، بسیار مفید است.
- چگونه عمل کنیم: فلاشکارتهایی تهیه کنید که در یک طرف سوالات و در طرف دیگر پاسخها نوشته شده باشد. این کارتها میتوانند برای مفاهیم، فرمولها یا واژههای جدید استفاده شوند.
- مزایا: فلاشکارتها به شما کمک میکنند تا اطلاعات را به صورت فعال یادآوری کنید و در عین حال از روشهای حافظهای متفاوت برای یادگیری استفاده کنید.
3. روش یادآوری بدون نگاه به مطالب (Active Recall)
یادآوری فعال یکی از تکنیکهای بسیار مؤثر برای حفظ اطلاعات است. این روش شامل تلاش برای به یاد آوردن مطالب از حافظه خود بدون نگاه کردن به کتابها یا یادداشتها میشود.
- چگونه عمل کنیم: پس از مطالعه هر بخش، سعی کنید آنچه را که یاد گرفتهاید، بدون نگاه به منابع یادآوری کنید. اگر نتواستید چیزی را به یاد بیاورید، فقط همان بخش را مرور کرده و دوباره تلاش کنید.
- مزایا: این تکنیک باعث تقویت حافظه و بهبود تثبیت اطلاعات در ذهن میشود. علاوه بر این، به شما کمک میکند که از حافظه بلندمدت خود بهرهبرداری کنید.
۴. تکنیک تندخوانی (Speed reading)
تکنیک تندخوانی نیز یکی از روشهای مؤثر برای افزایش سرعت مطالعه و بهرهوری بیشتر در زمان محدود است. تندخوانی به معنای خواندن سریعتر با حفظ فهم و درک مطالب است. تندخوانی به شما کمک میکند که با استفاده از تمرکز بیشتر و شتاب بخشیدن به فرآیند خواندن، حجم بالاتری از مطالب را در مدت زمان کوتاهتری مطالعه کنید.
استفاده از تندخوانی در شب امتحان میتواند به شما کمک کند تا با مرور سریعتر مطالب، اطلاعات را در ذهن خود سازماندهی کرده و زمان خود را بهطور بهینهتر مدیریت کنید. اما لازم است که این تکنیک را با تمرین و ممارست قبلی انجام دهید تا به درک و یادآوری مطالب همچنان دست یابید.
۵. تکنیک پومودورو (Pomodoro Technique)
روش پومودورو یک تکنیک زمانبندی است که در آن شما زمان مطالعه خود را به بخشهای کوتاه تقسیم میکنید و بین این زمانها استراحتهای کوتاه میکنید.
- چگونه عمل کنیم: ابتدا ۲۵ دقیقه مطالعه کنید و سپس ۵ دقیقه استراحت کنید. این چرخه را ۴ بار تکرار کرده و سپس یک استراحت طولانیتر (۱۵-۳۰ دقیقه) بگیرید.
- مزایا: این روش باعث میشود که شما از خستگی ذهنی جلوگیری کنید و تمرکز خود را حفظ کنید. همچنین، استراحتهای کوتاه میتوانند باعث افزایش کارایی و یادآوری مطالب شوند.
۶. خلاصهنویسی (Summarizing)
اگر زمان کافی برای مطالعه تمام جزئیات ندارید، خلاصهنویسی میتواند راهحلی عالی باشد. این روش به شما کمک میکند تا مطالب اصلی و کلیدی را در زمان محدود یادآوری کنید.
- چگونه عمل کنیم: پس از مطالعه هر بخش، یک یا دو جمله ساده بنویسید که مفهوم کلی و نکات مهم آن بخش را پوشش دهد. این خلاصهها باید به طور مختصر، نکات کلیدی را بیان کنند.
- مزایا: این روش به شما کمک میکند که مطالب را بهتر به خاطر بسپارید و علاوه بر این، زمانی که زمان کمی دارید، میتوانید مطالب را سریعاً مرور کنید.
۷. تمرکز بر نقاط ضعف (Focus on Weak Areas)
اگر در شب امتحان فرصت کمی برای مطالعه دارید، بهتر است که بر روی نقاط ضعفی که در طول دوره مطالعه با آنها مواجه بودهاید، تمرکز کنید.
- چگونه عمل کنیم: فهرستی از مباحثی که در آنها ضعف دارید یا مطالبی که هنوز برای شما مبهم هستند، تهیه کنید و تمام تمرکز خود را روی این موارد بگذارید.
- مزایا: این روش به شما کمک میکند که نواحی ضعف خود را تقویت کرده و در امتحان، از آنها به خوبی عبور کنید.
۸. روش مطالعه گروهی (Study Group)
مطالعه گروهی در شب امتحان میتواند در صورتی که به درستی مدیریت شود، مؤثر باشد. این روش به شما این امکان را میدهد که با همکلاسیها یا دوستان خود مطالب را مرور کنید و نقاط مبهم را با هم حل کنید.
- چگونه عمل کنیم: جلسه مطالعه گروهی را طوری برنامهریزی کنید که افراد فقط نکات کلیدی و مهم را مرور کنند. هر فرد میتواند یک بخش خاص را توضیح دهد تا همه مطالب پوشش داده شود.
- مزایا: مطالعه گروهی به شما این امکان را میدهد که از دیدگاههای مختلف به یک موضوع نگاه کنید و نکات جدیدی بیاموزید که ممکن است خودتان از آنها غافل بوده باشید.
این روشها، اگرچه در شرایط اضطراری شب امتحان مفید هستند، ولی باید توجه داشته باشیم که بهترین نتایج زمانی حاصل میشود که مطالعه به صورت مداوم و طبق برنامهریزی قبلی انجام گیرد. استفاده از این تکنیکها میتواند به شما کمک کند تا به بهترین نحو از شب امتحان استفاده کنید و بهترین عملکرد را در امتحان داشته باشید.
نتیجهگیری
در پایان، باید گفت که مطالعه مؤثر و موفقیت در امتحانات تنها با برنامهریزی منظم و مرور تدریجی مطالب امکانپذیر است. استفاده از تکنیکهایی مانند مرور سریع، فلاشکارتها و یادآوری فعال میتواند به شما کمک کند تا در کمترین زمان ممکن، بیشترین بازده را از مطالعه خود داشته باشید. همچنین، تکنیکهایی مانند پومودورو و مطالعه گروهی میتوانند باعث حفظ تمرکز و افزایش کارایی شوند. در نهایت، تمرکز بر نقاط ضعف و تقسیم زمان به بخشهای کوتاه، راهحلهای بهتری نسبت به مطالعه شب امتحان هستند.
از طرف دیگر، توجه به سلامت جسمی و ذهنی در دوران امتحانات بسیار حائز اهمیت است. خواب کافی، استراحتهای منظم و رعایت تعادل میان مطالعه و تفریح، به بهبود عملکرد مغزی و حفظ تمرکز کمک میکنند. بنابراین، برای موفقیت در امتحانات، باید عادات مطالعه خود را تغییر داده و به شیوههای مؤثر و سالمتر روی آوریم تا نه تنها نتیجه بهتری بگیریم، بلکه استرس و اضطراب را نیز کاهش دهیم.
اگر میخواهید مطالعه سریع، درست و اصولی را بیاموزید تا دیگر نگران مطالعه شب امتحان نباشید، دوره اصول مطالعه و تندخوانی فرصتی عالی برای شماست تا تکنیکهای مؤثر و کاربردی برای مدیریت زمان و افزایش سرعت مطالعه را یاد بگیرید. در این دوره، با روشهایی چون تندخوانی، یادآوری فعال و استراتژیهای مطالعه برای موفقیت در امتحانات آشنا میشوید. دیگر نیازی به مطالعه طولانی و بینتیجه نیست؛ با بهرهگیری از این تکنیکها میتوانید در مدت زمانی کوتاهتر مطالب را بهخوبی فرا بگیرید. همین حالا در دوره اصول مطالعه و تندخوانی ثبتنام کنید و تجربهای متفاوت از یادگیری را آغاز کنید!
محمدحسن جانقربان هستم معلمی که دائماً در حال یادگیری و شاگردی است.
برای ارسال نظر لطفا ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید. صفحه ورود و ثبت نام