ویژگی‌های آموزش مجازی – مزایا و معایب آموزش الکترونیک مدرسه!
آموزش الکترونیکی یا آموزش مجازی روشی آموزشی است که بعد از فراگیرشدن ویروس کرونا در دنیا، بسیار رایج شد. در این نوع آموزش، دانش‌آموزان دیگر به مدرسه مراجعه نمی‌کنند و از خطرات مدرسه رفتن به‌صورت حضوری در امان هستند و در عوض تمامی آموزش‌ها را به‌صورت مجازی و از طریق برنامه‌های آموزشی دریافت می‌کنند.
اما همچون هر چیز دیگر، آموزش الکترونیک نیز چندین مزایا و معایب دارد. در این وبلاگ، ما به بررسی این مزایا و معایب خواهیم پرداخت تا شما بتوانید تصمیمات بهتری درباره استفاده از آموزش الکترونیک در مدرسه بگیرید.
فهرست مطالب
مزایای آموزش الکترونیک مدرسه
آموزش الکترونیکی یا آموزش مجازی روشی آموزشی است که بعد از فراگیرشدن ویروس کرونا در دنیا، بسیار رایج شد. در این نوع آموزش، دانش‌آموزان دیگر به مدرسه مراجعه نمی‌کنند و از خطرات مدرسه رفتن به‌صورت حضوری در امان هستند و در عوض تمامی آموزش‌ها را به‌صورت مجازی و از طریق برنامه‌های آموزشی دریافت می‌کنند.
آموزش الکترونیکی چندین مزایای دارد. برخی از این مزایا عبارتند از:
- عدم نیاز به مراجعه حضوری: یکی از مزایای آموزش الکترونیکی این است که دانش‌آموزان نیازی به حضور در مدرسه ندارند و می‌توانند از خانه در کلاس‌های آنلاین شرکت کنند. این امر باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های رفت‌وآمد می‌شود و همچنین امکان دسترسی به آموزش را برای دانش‌آموزانی که به دلایل مختلف نمی‌توانند به مدرسه بروند، فراهم می‌کند.
- تقویت روحیهٔ استقلال در دانش‌آموزان: برخلاف آموزش حضوری که معلم همیشه کنار دانش‌آموزان حضور دارد و بچه‌ها به‌عنوان اولین منبع اطلاعاتی از او استفاده می‌کنند، در فرایند یادگیری الکترونیک، بچه‌ها به دنیای بی‌پایان اینترنت نیز دسترسی دارند و خیلی وقت‌ها، برای اینکه جواب سؤالشان را بگیرند می‌توانند آن را در اینترنت جستجو کنند، هرچند معلم یا مدرس در کلاس آنلاین نیز حضور دارد و می‌تواند با دانش‌آموزان تعامل داشته باشد، اما همچنان بعضی از دانش‌آموزان ترجیح می‌دهند جواب سؤالات خود را در اینترنت جستجو کنند و این کار روحیه مستقل‌بودن را در آن‌ها تقویت می‌کند.
- دسترسی به محتواهای آموزشی: در آموزش الکترونیکی، دانش‌آموزان به‌راحتی می‌توانند به منابع و محتواهای آموزشی دسترسی پیدا کنند. این امر باعث افزایش فرصت‌های یادگیری و تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی می‌شود.
- زمان‌بندی شناور: در آموزش الکترونیکی، دانش‌آموزان معمولاً امکان دارند تا بر اساس برنامه زمان‌بندی شخصی خود، در کلاس‌های آنلاین شرکت کنند. این امر باعث افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش فشار زمان‌بندی می‌شود.
- امکان‌پذیرش افراد بیشتر در یک کلاس: شما نمی‌توانید ظرفیت یک کلاس حضوری را بیش از حد در نظر بگیرید، علاوه بر محدودیت فضایی که وجود دارد، کنترل کلاس با جمعیت خیلی زیاد، معمولاً برای معلم‌ها نیز دشوارتر خواهد بود؛ اما به لطف آموزش الکترونیک، محدودیت‌های مکانی نیز حذف می‌شود و شما می‌توانید یک دوره یا کلاس آنلاین را با حضور صدها نفر به‌سادگی برگزار کنید.
- عدم نیاز به رفت‌وآمد و راحتی والدین در آموزش مجازی: چون دانش‌آموزان نیاز به حضور در مدرسه ندارند، پس والدین نگران رفت‌وآمدهای فرزند خود نخواهند بود. همچنین باتوجه‌به اینکه دانش‌آموز در خانه است، پس والدین نگران سلامت فرزند خود نخواهند بود.
- کاهش هزینه‌های مدرسه: شاید مجهز کردن یک مدرسه به ابزارهای الکترونیک، در نگاه اول هزینه‌بر به نظر برسد، اما مسلماً این هزینه، یک سرمایه‌گذاری است؛ ضمن اینکه با الکترونیکی شدن آموزش‌ها، هزینه‌های پنهان مدرسه (قبوض، نظافت، اجارهٔ فضا و…) از مخارج شما حذف خواهند شد، به همین دلیل می‌گوییم آموزش الکترونیک مدرسه می‌تواند در هزینه‌های شما نیز صرفه‌جویی کند؛ ضمن اینکه هزینهٔ رفت‌وآمد را نیز از دوش دانش‌آموزان و کارکنان مدرسه برمی‌دارد و به دلیل کمترشدن حمل‌ونقل، در پاکیزگی هوا نیز، نقشی مثبت خواهید داشت.
- امکان استفادهٔ چندباره از محتوا: تقریباً اکثر ابزارهای برگزاری کلاس آنلاین، این امکان را به شما می‌دهند که تمام مدت کلاس را به شکل خودکار ضبط کنید و بعداً آن را در اختیار سایر افراد یا دانش‌آموزان خودتان قرار دهید، بدین ترتیب حتی اگر یکی از بچه‌ها در زمان برگزاری کلاس غایب باشد نیز می‌تواند در زمانی دیگر فیلم ضبط‌شدهٔ کلاس را ببینید و مثل بقیهٔ دانش‌آموزان، آن جلسهٔ درسی را یاد بگیرد.
معایب آموزش الکترونیک مدرسه
احتمالاً شما هم مشکلات متعددی که در فرایند کلاس‌های آنلاین مدارس با آن‌ها روبه‌رو می‌شدیم را به یاد می‌آورید، از قطعی‌های اینترنت گرفته تا آشنا نبودم بعضی از معلم‌ها با تکنولوژی و حتی در دسترس نبودن موبایل و تبلت مناسب برای بعضی از دانش‌آموزان، در ادامهٔ این مقاله بیشتر با معایب آموزش الکترونیک آشنا می‌شویم:
- اختلالات اینترنتی و کلاس‌های آنلاین: شاید اولین مشکلی که در ایران بتوان به آن اشاره کرد، پایدار نبودن اینترنت و کندی و قطعی‌های موقتی آن باشد، متأسفانه هنوز هم در برخی از مناطق کشور، اینترنت باکیفیت و پرسرعت وجود ندارد و به همین دلیل برخی از دانش‌آموزان نمی‌توانند به‌راحتی یک کلاس حضوری، از محتوای کلاس آنلاین خود استفاده کنند.
- راحت نبودن افراد با تکنولوژی: باتوجه‌به رشد سریع تکنولوژی در کشور، هنوز هم افراد زیادی هستند که نمی‌توانند به‌راحتی با ابزارهای الکترونیک کار کنند و احساس ناخوشایندی در کار با تکنولوژی دارند.
- دسترسی‌نداشتن به ابزارهای موردنیاز: یکی از مهم‌ترین وسیله‌هایی که دانش‌آموزان برای شرکت در کلاس‌های آنلاین خود از آن استفاده می‌کنند، موبایل یا تبلت است؛ اما متأسفانه خیلی از خانواده‌ها به دلیل مشکلات مالی، امکان تهیهٔ موبایل یا تبلت مناسب برای فرزند خود را ندارد و به همین دلیل برخی از دانش‌آموزان نمی‌توانند به‌راحتی در کلاس‌های آنلاین شرکت کنند و شاید این موضوع را بتوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های برگزاری کلاس آنلاین در ایران تلقی کرد.
- احتمال وابستگی زیاد به موبایل و تبلت: یکی از معایب آموزش الکترونیکی این است که دانش‌آموزان ممکن است به استفاده زیاد از دستگاه‌های الکترونیکی مانند موبایل و تبلت وابسته شوند. این امر ممکن است باعث کاهش تمرکز و توجه دانش‌آموزان در کلاس‌های آنلاین شود.
- تأثیرگذاری کمتر: در برخی موارد، آموزش الکترونیکی ممکن است تأثیرگذاری کمتری نسبت به آموزش حضوری داشته باشد. این امر ممکن است به دلایل مختلفی از جمله عدم حضور فیزیکی دانش‌آموزان و معلمان در یک فضای یادگیری باشد.
- نظارت بر انجام تکالیف: در آموزش الکترونیکی، نظارت بر انجام تکالیف دانش‌آموزان ممکن است دشوارتر باشد. این امر ممکن است باعث کاهش پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان شود.
- درگیری زیاد والدین در آموزش مجازی: در برخی موارد، والدین ممکن است در آموزش الکترونیکی دانش‌آموزان خود درگیر شوند. این امر ممکن است باعث کاهش استقلال و خلاقیت دانش‌آموزان شود.
- احساس تنهایی و انزوا: هرچند اینترنت و کامپیوتر در ظاهر ارتباط میان افراد را گسترش داده، اما مانند یک چاقوی دو لبه عمل می‌کند و به همان میزان نیز می‌تواند منجر به انزوای دانش‌آموزان شود، بچه‌ها در سنین کودکی و نوجوانی، بیش از هر زمان دیگری احتیاج به کار تیمی و بازی با دوستان خود دارند و این اتفاق احتمالاً کمتر در کلاس‌های آنلاین رخ می‌دهد؛ به همین دلیل با همهٔ مزایایی که در آموزش الکترونیک به آن‌ها دسترسی خواهیم داشت، این مشکل همچنان وجود دارد و معلم یا مدیر مدرسه باید تلاش کند تا با روش‌هایی جایگزین، این چالش را برای بچه‌ها به کمترین حد خود برسانند.
مدارس هوشمند چه مزایایی برای مدیر و کادر مدرسه فراهم می‌کنند؟
مدارس هوشمند با استفاده از فناوری پیشرفته و تجهیزات مدرن، می‌توانند تجربه یادگیری بهتری را برای دانش‌آموزان فراهم کنند. این مدارس نه تنها برای دانش‌آموزان، بلکه برای مدیران و کادر مدرسه نیز مزایای زیادی دارند. برخی از این مزایا عبارتند از:
دسترسی آسان به اطلاعات: با استفاده از تجهیزات هوشمند و اتصال به اینترنت، مدیران و کادر مدرسه می‌توانند به‌راحتی به اطلاعات و منابع آموزشی دسترسی پیدا کنند. این امر باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های جستجو و دریافت اطلاعات می‌شود. همچنین می‌توانند حجم زیادی از داده‌ها را به شکل یکجا و منظم نگهداری کنند؛ این کار علاوه بر اینکه سرعت و دقت ذخیره و نگهداری از اطلاعات را افزایش می‌دهد، در هزینه‌های پنهان مدرسه نیز صرفه‌جویی خواهد کرد، به کمک ذخیره‌سازی اطلاعات در یک کامپیوتر، دیگر احتیاجی صرف هزینه برای خرید کاغذ یا چاپ فرم‌ها نخواهند داشت و تمام فرایند ثبت اطلاعات به شکل خودکار و الکترونیک در سیستم انجام خواهد شد.
بهبود عملکردهای سازمانی: با استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت مدرسه، عملکردهای سازمانی مانند صدور فیش حقوق، برنامه‌ریزی کلاس‌ها، پایش حضوروغیاب و غیره بهبودیافته و ساده‌تر می‌شود.
- کاهش هزینه‌ها: با استفاده از فناوری هوشمند، هزینه‌های چاپ و توزیع کاغذ، جلد کتاب، جزوات و غیره کاهش‌یافته و در نتیجه هزینه‌های عملکرد سازمان کاهش می‌یابد.
- ارتباط ساده‌تر میان معلم و والدین: از جمله موارد دیگری که به لطف مدارس هوشمند، امکان‌پذیر شده، این است که معلم یا کادر مدرسه، می‌توانند به‌سادگی و در کمتر از چند دقیقه، با دانش‌آموزان و والدین آن‌ها ارتباط برقرار کنند؛ فرض کنید معلم تکلیفی را برای دانش‌آموزانش تعریف می‌کند و آن را در نرم‌افزار مدرسه برای بچه‌ها بارگذاری می‌کند؛ در یک سمت این سیستم، معلم قرار دارد، در سمت دیگر دانش‌آموز و در سوی دیگر نیز والدین می‌توانند به روند تحصیلی فرزندشان دسترسی داشته باشند. در یک مدرسه هوشمند، والدین می‌توانند عملکرد تحصیلی فرزند خود را به‌سادگی مورد بررسی قرار داده و در صورت نیاز اقداماتی را برای بهبود آن انجام دهند، ضمن اینکه به لطف وجود اپلیکیشن‌های مدرسه، این ارتباط خیلی ساده‌تر و سریع‌تر انجام خواهد شد.
- ثبت خودکار تردد دانش‌آموزان: یک مدرسه هوشمند، به شکل خودکار وضعیت تردد و حضوروغیاب دانش‌آموزان را ثبت می‌کند و حتی آن را به اطلاع والدین نیز می‌رساند، این سیستم مکانیزم جالبی دارد: هنگامی که دانش‌آموزان وارد مدرسه می‌شوند، با ثبت اثر انگشت خود در دستگاه حضوروغیاب، وضعیت حضورشان را ثبت می‌کنند؛ درصورتی‌که تا ساعتی مشخص، حضور دانش‌آموزی ثبت نشود، سیستم به شکل خودکار پیامک‌های اطلاع‌رسانی را به والدین دانش‌آموز ارسال می‌کند و غیبت او نیز در دفتر کلاسی و سیستم حضوروغیاب کلاس‌ها نیز ثبت می‌شود.
- افزایش رضایت شغلی: با استفاده از فناوری هوشمند، فعالیت‌های روزمره کادر مدرسه ساده‌تر و کارآمدتر می‌شود. در نتیجه، رضایت شغلی آن‌ها افزایش‌یافته و آن‌ها می‌توانند با اعتمادبه‌نفس بالاتری وظایف خود را انجام دهند.
- مدیریت اتوماسیون‌های مدرسه هوشمند: به‌عنوان‌مثال بوفه یا کتابخانه الکترونیک در مدارس هوشمند به شکل الکترونیک قابل‌مدیریت هستند، دانش‌آموزان یا والدین می‌توانند از طریق یک اپلیکیشن به‌سادگی لیست کتاب‌ها را بررسی کرده و کتاب موردنظرشان را رزرو کنند و آن را از مدرسه تحویل بگیرند؛ از سوی دیگر کتابدار مدرسه نیز به‌سادگی امکان مدیریت وضعیت کتاب‌ها را دارد و حتی احتیاجی به ورود دستی اطلاعات نیست، بلکه امکان ثبت بارکد هر کتاب با دستگاه بارکدخوان وجود دارد و سیستم به شکل خودکار وضعیت امانت‌دهی و بازپس‌گیری کتاب‌ها را ثبت می‌کند.
- دریافت گزارشات مدیریتی حرفه‌ای: یکی از جذاب‌ترین مزایایی که در یک مدرسهٔ هوشمند به آن دسترسی خواهید داشت، امکان دریافت و تحلیل گزارشات مدیریتی است؛ به کمک این قابلیت شما می‌توانید، گزارش‌های کاملی از مدرسه و وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان خود دریافت کنید و باتوجه‌به این گزارشات، تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تری در خصوص فعالیت‌های خود داشته باشید؛ به‌عنوان‌مثال، می‌توانید وضعیت دو کلاس را با هم مقایسه کرده یا حتی روند رشد دانش‌آموزان را در نیم‌سال‌های تحصیلی مختلف ارزیابی کنید و ببینید دلیل رشد یا افت عملکرد دانش‌آموزان، متأثر از کدام بخش مدرسه است.
سخن پایانی
در این وبلاگ، ما به بررسی مزایا و معایب آموزش الکترونیکی مدرسه پرداختیم. همان‌طور که دیدیم، آموزش الکترونیکی مزایای بسیاری دارد، از جمله عدم نیاز به مراجعه حضوری، دسترسی به محتواهای آموزشی، زمان‌بندی شناور و عدم نیاز به رفت‌وآمد. اما همچون هر چیز دیگر، آموزش الکترونیک نیز چندین معایب دارد، از جمله احتمال وابستگی زیاد به موبایل و تبلت، تأثیرگذاری کمتر، نظارت بر انجام تکالیف و درگیری زیاد والدین در آموزش مجازی.
در نهایت، مهم است که هر دو جنبه مثبت و منفی آموزش الکترونیک را در نظر گرفته و تلاش کنید تا با استفاده از راهکارهای مناسب، تجربه یادگیری دانش‌آموزان را در کلاس‌های آنلاین بهبود بخشید. امیدوارم این وبلاگ برای شما مفید باشد و به شما کمک کند تا تجربه یادگیری دانش‌آموزان خود را در کلاس‌های آنلاین بهبود بخشید.
برای ارسال نظر لطفا ابتدا وارد حساب کاربری خود شوید. صفحه ورود و ثبت نام